تیک آف چیست؟
تیک آف یکی از اصطلاحات رایج برای فارسی زبانان عاشق سرعت هست. این عبارت (Take Off) در زبان انگلیسی برای لحظه ی آغاز پرواز هواپیما به کار میبرند. تیک آف در اتومبیل ها برای جلب توجه، ایجاد هیجان، تولید دود، تولید صدا و در مجموع برای نمایش اتومبیل انجام می گردد. یک تیک آف طولانی نشان دهنده ی مهارت راننده و قدرت بالای اتومبیل هست.
تیک آف چرا اتفاق می افتد؟
با توجه به عرض لاستیک، وزن روی چرخ، جنس آسفالت و … هر اتومبیلی می تواند مقدار خاصی قدرت را در لحظه آغاز به حرکت متحمل شود. در صورتی که قدرت موتور به صورت آنی به چرخ منتقل شود برای چند لحظه شاهد تیک آف می شویم که دلیل آن بیشتر بودن گشتاور چرخ از مقدار نیروی قابل انتقال به سطح است. با نزدیک شدن سرعت حرکت به سرعت چرخ، چسبندگی افزایش یافته و تیک آف تبدیل به حرکت می شود.
آیا تیک آف باعث حرکت سریع تر می شود؟
خیر، بعضی ها به اشتباه تصور می کنند در آغاز یک مسابقه تیک آف در اتومبیل باعث حرکت سریع تر می شود. تنها مزیت تیک آف اندکی گرم شدن لاستیک است که در مقابل زمان از دست رفته برای این حرکت ناچیز است. در مسابقات حرفه ای تمام سیستم های الکترونیکی و تمام مهارت راننده در این است که با هرزگردی ناچیز از حالت سکون خارج شود. بعضی اتومبیل های اسپرت جدید آنقدر قوی هستند که حرکت بدون هرزگردی با آنها سخت است به همین دلیل کلیدی به نام Launch control در آنها تعبیه شده که راننده قبل از حرکت آن را فشار دهد و سیستم های الکترونیکی اتومبیل مقدار گشتاوری که لاسنیک قابل تحمل را محاسبه کرده و به همان میزان از موتور گشتاور می گیرد تا تیک آف در اتومبیل اتفاق نیفتد.
چگونه تیک آف کنیم؟
در اتومبیل های دنده ای کار بسیار ساده میباشد. فقط کافیست کلاج را تا انتها گرفته، اتومبیل را در دنده قرار داده و گاز دهید سپس به صورت ناگهانی کلاج را رها کرده و بر پدال گاز را فشار دهید تا سرعت افزایش یابد. در صورتی که اتومبیل دارای سیستم های کنترلی مانند DSC ، TC و ESP است باید آن را خاموش کنید. در اتومبیل های اتوماتیک باید اتومبیل را در حالت N قرار داده و پدال گاز را فشار دهید و سپس به صورت ناگهانی دنده را در حالت D قرار دهید.
بعضی اتومبیل های اتوماتیک در صورت بالا بودن دور موتور در دنده قرار نمی گیرند و یا دور موتور را کاهش می دهند. در اتومبیل های بسیار قوی تخت گاز کردن برای انجام تیک آف کافی است. در اتومبیل های بسیار ضعیف نیز می توان با دنده عقب حرکت کرد سپس اتومبیل را به صورت ناگهانی در دنده یک گذاشته و پدال گاز را انتها نگه داشت.
آیا تیک آف به اتومبیل صدمه می زند؟
بله، تیک آف در اتومبیل صدمات بسیار زیادی به اتومبیل وارد می کند. خراب شدن کلاج ، آسیب دیدن شدید گیربکس ، از بین رفتن لاستیک ، شکستن دسته موتور ، آسیب دیدن موتور و آسیب دیدن پلوس و دیفرانسیل فقط بعضی از موارد زیان این حرکت هستند. در اتومبیل های سواری عادی صدمات ناشی از این کار حتی با یک بار انجام این کار قابل درک است. در بعضی موارد خرابی خودرو از جمله کلاج و گیربکس نیز مشاهده شده است. پس بهتر است این کار را در محیطی امن و با اتومبیلی قدرتمند و اسپرت انجام داد.
چگونه بهتر تیک آف کنیم؟
برای تیک آف طولانی تر اولین و مهم ترین مسئله مهارت هست. شما باید اتومبیل خود را شناخته و تمرین کنید. مقدار گاز اولیه قبل از رها کردن کلاج و سرعت رها کردن کلاج مهم هستند. راه های دیگر تیک آف طولانی با کاهش اصطکاک سطح میسر می شوند. برای مثال در سطح خیس تیک آف کنید، بر روی سطح موزاییک یا سیمان مانند کف پارکینگ ها اینکار را انجام دهید. در اتومبیل هایی که ترمز دستی و انتقال نیرو در دو محور مختلف هستند با آزاد نکردن ترمز دستی می توان زمان تیک آف را طولانی تر کرد.
آخرین راه حل هم که فقط در حرکات نمایشی و محیط های کنترل شده انجام می شود ریختن روغن بر روی لاستیک و زمین است. اینکار تیک آف های بسیار طولانی همراه با دود را امکان پذیر می کند. اینکار بسیار خطرناک است و فقط در شرایط نمایشی انجام می شود زیرا به آتش گرفتن لاستیک می انجامد!